Odbiór robót budowlanych to obowiązek, nie przywilej. Zawarcie umowy o roboty budowlane powoduje powstanie wielu obowiązków zarówno po stronie wykonawcy, jak i inwestora. Zasadniczym obowiązkiem wykonawcy jest wykonanie i oddanie obiektu zdefiniowanego w umowie o roboty budowlane. Z kolei inwestor zobowiązany jest do przekazania terenu W protokole odbioru strony potwierdzają stan faktyczny zrealizowanych robót budowlanych. Zgodnie z ustawą z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane protokoły odbiorów częściowych i końcowych ..), końcowy odbiór robót budowlanych będących przedmiotem umowy/zamówienia.. Po dokładnym zbadaniu zakresu robót wykonanych i zgodności z ustaleniami, Komisja stwierdza co następuje: 1. Roboty wykonane zostały zgodnie z dokumentacją pod względem technicznym prawidłowo*/ 15) Protokół Ostatecznego Odbioru Robót - należy przez to rozumieć dokument wystawiony przez Wykonawcę, stwierdzający wypełnienie przez wykonawcę robót budowlanych wszelkich zobowiązań wynikających z umowy o roboty budowlane, spisany nie wcześniej niż w ostatnim dniu upływu okresu rękojmi Wykonawcy robót budowlanych . Komisja dokonała odbioru wykonanych prac i sporządziła niniejszy Protokół odbioru . wykonanych prac na podstawie następujących dokumentów: dokumentów określających rzeczywistą, wynikającą z pomiaru ilość wyrobów zawierających azbest usuniętych z każdej nieruchomości tj.: - protokołów odbioru Vay Tiền Trả Góp Theo Tháng Chỉ Cần Cmnd. Protokół odbioru robót – o czym pamiętać odbierając roboty budowlane? Jako Inwestor powinieneś zweryfikować poprawność oraz jakość prac wykonanych przez firmę budowlaną przed akceptacją faktury od Wykonawcy za wykonane prace. Protokół odbioru robót jest wspólnym oświadczeniem stron o jakości wykonanych prac oraz o ewentualnych niezgodnościach. Protokół odbioru powinien być podstawą do wystawienia faktury przez Wykonawcę oraz być dla niego podstawą do rozpoczęcia kolejnego etapu prac. W dalszej części artykułu znajdziesz wzór protokołu odbioru robót oraz dowiesz się co powinien zawierać kompletny protokół odbioru robót. Poznasz skład komisji odbioru robót oraz dowiesz się jak powinna wyglądać dokumentacja powykonawcza. Kiedy należy przystąpić do odbioru robót? Zwyczajowo przyjęło się, że Wykonawca powinien zgłosić się do Inwestora z prośbą o odbiór robót zanikających oraz ulegających zakryciu z co najmniej 3 dniowym wyprzedzeniem. Pod hasłem robót ulegających zakryciu rozumie się elementy, które w kolejnych etapach wykonania robót zostaną zakryte. Weryfikacja poprawności wykonania takich elementów w terminie późniejszym przestanie być możliwa. Dzieje się tak w przypadku zbrojenia stalowego, które po zabetonowaniu staje się niemożliwe do weryfikacji. Poprawność wykonania zbrojenia wpływa bezpośrednio na bezpieczeństwo oraz stan techniczny budynku. Innym przykładem robót ulegającym zakryciu są: wykonanie fundamentów przed ich zasypaniem, wykonanie izolacji pionowych oraz poziomych czy też montaż instalacji podtynkowych. Kolejnym momentem, w którym warto zdecydować się na protokólarny odbiór są kamienie milowe budowy. Kamienie milowe najczęściej związane są z wypłatą wynagrodzenia dla Wykonawcy, jako odbiór częściowy robót. Ostatnim ważnym, odbiorem jest odbiór końcowy robót. To on jest najważniejszym odbiorem dla z Inwestora i od daty jego podpisania powinien zacząć biec termin gwarancji oraz rękojmi. Podczas odbioru końcowego robót wykonawca powinien dostarczyć Ci dokumentację jakościową, czyli zbiór atestów i deklaracji na materiały zabudowane przy realizacji umowy. Jeżeli szukasz wskazówek jak podpisać Umowę na roboty budowlane, zapoznaj się z podlinkowanym przez nas artykułem, w którym opisujemy co powinna zawierać umowa na roboty budowlane, żeby zabezpieczyła Twój interes jako inwestora. Co musi zawierać protokół odbioru robót? Protokół odbioru robót powinien zawierać szczegółowe informacje dotyczące postępu prac na budowie oraz uwagi komisji dotyczące jakości wykonanych prac. Warto jednak zadbać o formalny charakter tego dokumentu, dlatego warto zawrzeć w protokole odbioru robót następujące informacje: Datę oraz miejscowość sporządzenia protokołu odbioru robót, Krótki opis przedsięwzięcia oraz numer umowy łączący inwestora, a wykonawcę, Adres inwestycji oraz dane inwestora, Zakres robót, Stan zaawansowania robót, Skład komisji odbioru robót, Ustalenia komisji oraz ewentualne niezgodności, Inne wnioski komisji Czytelny podpis członków komisji Jako inwestor nie musisz znasz się na technologii wykonywania robót. Właśnie w tym celu zatrudniłeś uprawnionych inżynierów budownictwa w postaci Kierownika Budowy oraz Inspektora Nadzoru Inwestorskiego. To oni odpowiedzialni są za ocenę techniczną jakości wykonywanych prac, biorąc tym samym odpowiedzialność za prawdziwość wspólnych oświadczeń stron. Jeżeli szukasz gotowego protokołu odbioru robót, skorzystaj z niniejszego PROTOKÓŁU ODBIORU ROBÓT. Zawiera on wszystkie podstawowe informacje, jakie powinien zawierać protokół odbioru robót. Skład komisji odbioru robót W składzie komisji odbioru robót powinien znaleźć się przede wszystkim Wykonawca, Inwestor oraz jego przedstawiciele. Do przedstawicieli Inwestora odpowiedzialnych za stan techniczny oraz ocenę jakości wykonanych prac należą: Kierownik Budowy oraz Inspektor Nadzoru Inwestorskiego. Zdarza się, że skład komisji odbioru robót inwestycji strategicznych, jak: budowa trybun, galerii handlowych, zakładów przemysłowych jest większy. W niektórych przypadkach Inwestor decyduje się zaprosić do odbioru robót wykonawców kontynuujący prace na terenie budowy, jak instalatorów oraz projektanta. Dokumentacja odbiorowa, czyli jaką dokumentację należy przygotować przed odbiorem prac? Jak wspomniałem we wcześniejszej części opracowania jako inwestor powinieneś otrzymać od wykonawcy dokumentację jakościową na strategiczne, kluczowe materiały które wykorzystał do realizacji umowy. Niezależnie od tego, czy wykonawca buduje dla Ciebie dom, inwestycje z zakresu budownictwa przemysłowego, czy też budynek użyteczności publicznej, dokumentacja jakościowa w każdym z tych przypadków jest tak samo ważna. To dokumentacja jakościowa jest świadectwem jakości materiałów wykorzystanych do budowy oraz ich właściwości przeciwpożarowych, wytrzymałościowych oraz izolacyjnych. W skład dokumentacji jakościowej wchodzą: Deklaracje właściwości użytkowych, Aprobaty techniczne, Atesty, Certyfikaty, Instrukcje obsługi, Oświadczenia gwarancyjne oraz serwisowe. Warto zwrócić się z prośbą do firmy budowlanej o zawarcie w dokumentacji jakościowej informacji o rodzaju zastosowanych płytek, paneli, farb, lakierów, tynków oraz ich wariantów kolorystycznych oraz strukturalnych. Błędy to rzecz ludzka, a niestety uszkodzenia oraz awarie nie należą do rzadkości. Warto na etapie odbioru zadbać o to, żebyś jako inwestor otrzymał listę producentów farb, tynków czy płytek. Lista ta powinna uwzględniać kolory oraz struktury zastosowanego materiałów. Naturalną sprawą jest, że w przypadku uszkodzenia elewacji łatwiej i taniej będzie Ci naprawić uszkodzony fragment ściany, a nie malować całą elewację z uwagi na znaczące różnice kolorystyczne różnych producentów tynków. Artykuł opracowali Krzysztof Ostrowski oraz Przemysław Szalek. Protokoły częściowego odbioru prac, jak też protokoły końcowe, to w branży budowlanej norma. Strony na ogół regulują zasady ich wystawienia i podpisania w umowie o roboty budowlane lub w umowie o prowadzeniu prac budowalno-remontowych. Często zapis umowy brzmi następująco: „Wykonanie prac budowlanych zostanie potwierdzone protokołem zdawczo-odbiorczym, który stanowi podstawę wystawienia faktury VAT”. Nierzadkie są także zapisy, iż „Za dzień wykonania prac należy rozumieć dzień podpisania protokołu końcowego stwierdzającego niewadliwy i bezusterkowy odbiór dzieła”. Nasze doświadczenia wskazują, że najczęstszym błędem na gruncie podatku VAT jest, iż zapisy umowy sobie, a praktyka w zakresie fakturowania usług budowlanych i budowlano-montażowych sobie. Tak wykonawca, jak też inwestor, a w szczególności ich służby finansowo-księgowe, zobowiązani są przestrzegać zapisów umownych. Problem jednak w tym, że na ogół to, co faktycznie dzieje się na budowie nie odpowiada temu, co powinno mieć miejsce zgodnie z umową. Gdy jeszcze dołączymy do tego słabą komunikację z działem finansowo-księgowym, nieuchronną konsekwencją są problemy w VAT. Co to oznacza dla wykonawcy ? Zgodnie z regułą ogólną zapisaną w art. 19a ust. 1 VatU obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usług, z zastrzeżeniem ust. 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21. Wskazane powyżej przepisy określają nic innego, jak tylko wyjątki od zasady ogólnej wyrażonej w ust. 1 tegoż art. 19a. Jeden z takich wyjątków dotyczy właśnie usług budowlanych i budowlano-montażowych. W tym miejscu pomijam, co należy rozumieć pod pojęciem usług budowlanych lub budowlano-montażowych. Tą, jakże istotną, kwestą zajmiemy się w jednym z kolejnych artykułów. Zgodnie zatem z art. 19a ust. 5 pkt 3 lit. a) VatU, gdy idzie o świadczenie usług budowlanych lub budowalno-montażowych – obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury. Przepis art. 19a ust. 5 pkt 3 lit. a) VatU musi być jednak czytany łącznie z art. 106 i ust. 3 pkt 1) VatU. Z przepisu tego wynika bowiem, że fakturę VAT wystawia się nie później niż 30. dnia od dnia wykonania usługi budowlanej lub budowlano-montażowej. Oznacza, to że wykonawca, jeśli wykonał swoją usługę musi w ciągu 30 do dnia wykonania tej usługi wstawić fakturę VAT. Obowiązek podatkowy powstanie wówczas w dniu jej wystawienia. Jeśli zatem wykonawca w dniu 31 sierpnia 2017 r. wykonał usługę, to najpóźniej 30 września 2017 r. musi udokumentować ten fakt poprzez wystawienie faktury VAT. Zatem podatek należny wykaże w deklaracji VAT-7 za miesiąc wrzesień (do 25 października). Czy protokół zawsze oznacza wykonanie usługi ? Z powyższych przepisów VatU wynika zatem, że decyduje fakt wykonania usługi budowlanej lub budowlano-montażowej, a nie fakt wystawienia i/lub podpisania protokołu odbioru prac. Na gruncie VatU protokół, bez względu na sposób sformułowania zapisu umownego, należy traktować co najwyżej jako uprawdopodobnienie faktu wykonania usługi budowalnej lub budowlano-montażowej, a nie jako sam fakt wykonania tej usługi. W literaturze prawa cywilnego, jak też w orzecznictwie często potwierdza się, iż protokół stanowi jedynie pokwitowanie faktu spełnienia świadczenia lub wykonania zobowiązania przez wykonawcę. Powyższe ma niebagatelne znaczenie na gruncie VatU. Jeżeli bowiem usługa została wykonana np. 15 lipca 2017 r., a strony umowy podpisały protokół odbioru np. 1 sierpnia 2017 r., to nie oznacza to wcale, że obowiązek podatkowy (w VAT) powstał właśnie w sierpniu. Obowiązek powstaje bowiem w rozliczeniu za miesiąc lipiec 2017 r. Dobrze jest w takiej sytuacji, aby służby finansowo-księgowe wykonawcy wychwyciły taką rozbieżność. W przeciwnym razie wykonawca zaniży swoje zobowiązanie w VAT za miesiąc lipiec. Oczywiście, w praktyce, terminy na podpisanie protokołu określane w umowach są na ogół krótsze ( 3 lub 5 dni od wykonania robót). Jeżeli jednak koniec tego terminu przypada na styku dwóch miesięcy, to trzeba zachować ostrożność. Ostrożność należy zachować także wówczas, gdy doszło między wykonawcą do sporu, co do wykonania dzieła, a protokół został podpisany jednostronnie tylko przez wykonawcę. Także inwestor musi prawidłowo rozliczyć podatek naliczony, choć w tym przypadku późniejsze obniżenie podatku należnego – nie będzie dla niego skutkować negatywnymi konsekwencjami (zob. art. 86 ust. 10, ust. 10a i ust. 10b ust. 1 oraz ust. 11). „Puste” protokoły ? Koniecznym jest także, aby mieć na uwadze, iż w praktyce strony dosyć często spisują protokoły, które w żaden sposób nie powinny się przekładać na obowiązki w zakresie VAT. Z moich obserwacji wynika, iż nierzadko strony – jeszcze w trakcie inwestycji – z różnych względów, ustalają warunki fakturowania, które de facto nie są zgodne z zapisami samej umowy o roboty budowlane lub budowlano-montażowe. Ostatnio spotkałem się z sytuacją, że project meneger zmienił zakres prac, na co ochoczo przystąpił wykonawca. Jednak w umowie zmieniono tylko łączną kwotę wynagrodzenia. Poza umową strony jednocześnie podpisały „protokół zaawansowania prac”, w oparciu o który wykonawca wystawił fakturę VAT. Nie ma żadnych wątpliwości, że postępowanie wykonawcy polegające na wystawieniu faktury VAT, bez stosownej zmiany umowy w tym zakresie, było nieprawidłowe. Konsekwencją takich protokołów jest, to że inwestor nie ma prawa odliczyć podatku VAT, jeśli wystawiono fakturę VAT. Tak też było w przedmiotowym stanie faktycznym. Jeżeli zatem służby finansowo-księgowe nie analizują na bieżąco napływających faktur VAT w kontekście zapisów umownych, to konsekwencje dla inwestora (nabywcy) mogą być nader negatywne. Zgodnie z art. 86 ust. 10 VatU nabywca usługi (inwestor) ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego dopiero w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych usług powstał obowiązek podatkowy. Gdy wykonawca wystawił „pusty” protokół lub dany protokół nie dokumentuje wykonania usługi zgodnie z umową, wówczas inwestor nie nabywa prawa do odliczenia podatku VAT , albowiem faktura oparta o taki protokół została wystawiona błędnie. Brak prawa do odliczenia organ podatkowy będzie mógł dodatkowo wykazać poprzez zastosowanie dyspozycji art. art. 88 ust. 3a pkt 2) lub pkt 4) lit. a) i b) VatU. Przy „pustych” protokołach – uwaga na dodatkowe zobowiązanie! Mając na uwadze obowiązujące obecnie przepisy dotyczące ustalenia dodatkowego zobowiązania podatkowego (art. 112b ust. 1 pkt 1) lit. a) VatU – tak inwestor, jak też wykonawca muszą być szczególnie ostrożni. Przepis art. 112b ust. 1 pkt 1) lit. a) VatU daje organowi podatkowemu możliwość ustalenia dodatkowego zobowiązania w wysokości 30% kwoty zawyżonego lub zaniżonego zobowiązania podatkowego. W ust. 2 przewiduje się możliwość zredukowania dodatkowego zobowiązania do 20%, jeśli podatnik spełnił warunki tam określone. Przy inwestycjach budowlanych to jednak ciągle mogą być duże sumy. Problem jednak w tym, że do takiej sytuacji może znaleźć zastosowanie przepis art. 112c VatU, który przewiduje sankcję w wysokości 100%! Taką bowiem sankcję ustawodawca przewidział w art. 112c pkt 2 VatU. Chodzi o sytuacje, w których zaniżenie zobowiązania jest konsekwencją obniżenia kwoty podatku należnego o kwoty podatku naliczonego wynikające z faktur, które stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane – w części dotyczącej tych czynności. Wprawdzie wydaje się, że przedmiotowy przepis nie powinien mieć tutaj zastosowania, to nie można wykluczyć, że organy będą próbowały pójść tą właśnie tą drogą. Podmioty świadczące usługi budowlane bardzo często w umowach z inwestorami ustalają szczegółowy plan robót. Taki harmonogram zazwyczaj zakończony jest sporządzeniem protokołu zdawczo-odbiorczego w wyniku czego usługodawca może wystawić fakturę za wykonaną usługę. Zdaniem organów podatkowych przy ustaleniu obowiązku podatkowego protokół zdawczo-odbiorczy pełni jednak tylko funkcję pomocniczą i nie jest dokumentem, który decyduje o skutkach ORGANÓWSądy administracyjne przyznają rację fiskusowi, potwierdzając stanowisko prezentowane w interpretacjach podatkowych. Przykładowo można wskazać na wyrok NSA w Warszawie z dnia 28 kwietnia 2017 Sprawa dotyczyła spółki, która prowadzi działalność gospodarczą w zakresie usług budowlanych i budowlano-montażowych oraz jest czynnym podatnikiem podatku VAT. Spółka zawiera umowy na roboty budowlane, które posiadają klauzule umowne i zgodnie z wolą stron ustalany jest określony harmonogram prac. Umowy określają zakres prac danego etapu, czas wykonania robót, wynagrodzenie za dany etap oraz w większości wskazują, że dany etap kończy się sporządzeniem protokołu tak przedstawionego stanu faktycznego wnioskodawca zadał pytanie, które miało rozwiać jego wątpliwość i potwierdzić, że z chwilą wystawienia faktury za wykonanie całości lub części usługi, nie później jednak niż z upływem 30 dni od dnia podpisania przez inwestora protokołu zdawczo-odbiorczego powstaje obowiązek podatkowy w zakresie podatku od towarów i podatkowy stwierdził jednak, że o wykonaniu usług budowlanych będzie decydować faktyczne ich wykonanie, łącznie z czynnościami, które są elementem świadczonych usług, nie zaś samo dostarczenie określonych w umowie dokumentów czy też sporządzenie dokumentów typu protokół zdawczo-odbiorczy. Ponadto fiskus wskazał, że momentem powstania obowiązku podatkowego z tytułu realizacji usług budowlano-montażowych będzie moment wystawienia faktury. Natomiast w momencie, kiedy faktura nie zostanie wystawiona, obowiązek podatkowy powstanie po upływie terminu 30 dni od dnia wykonania robót nie zgadzając się z wydaną interpretacją postanowił ją zaskarżyć. Wojewódzki sąd administracyjny, rozpoznając skargę nie zgodził się jednak Protokół odbioru robót budowlanych: wzór. Dokument taki ułatwia, a niekiedy wręcz warunkuje możliwość rozliczenia stron. Wyjaśniamy, jak sporządzić protokół odbioru robót od wykonawcy. Kodeks cywilny stanowi, że inwestor jest zobowiązany do „odbioru obiektu” wybudowanego przez wykonawcę. Przepisy nie określają jednak wymaganej formy tego odbioru. Ustalona praktyka oraz treść umów najczęściej przewidują formę pisemną w postaci tzw. protokołu odbioru. Odbiór robót budowlanych Odbiór robót budowlanych jest kluczowym etapem procesu inwestycyjnego i przełomowym momentem w stosunkach inwestora z wykonawcą. Odbiór robót ma na celu stwierdzenie, czy prace zostały wykonane zgodnie z zapisami umowy. Na tym etapie współpracy dochodzi często do sporów pomiędzy inwestorem i wykonawca, dlatego warto tak zorganizować procedurę odbioru robót budowlanych, aby zapewnić sobie maksymalne bezpieczeństwo prawne. W przepisach brak definicji „odbioru robót budowlanych”. Nie określają one też różnicy pomiędzy tzw. odbiorem końcowym a odbiorem częściowym ani takich kwestii, jak zgłoszenie obiektu do odbioru, uczestnictwo w tym procederze, czy czas jego trwania i sposób zakończenia. Dlatego ten etap procedury budowlanej powinien być bardzo precyzyjnie określony w umowie o roboty budowlane. Ważne! Procedura odbioru powinna być szczegółowo uregulowana w umowie o roboty budowlane. Jeśli po przeprowadzeniu odbioru okaże się, że wykonawca odpowiednio wykonał roboty, będzie miał on prawo żądać od inwestora wynagrodzenia. Jeśli zaś stwierdzone zostaną jakieś wady, wykonawca będzie ponosił odpowiedzialność za tzw. wady ujawnione przy odbiorze. Autor: archiwum serwisu Protokół odbioru robót budowlanych wzór Pokazujemy, jak napisać i wypełnić protokół odbioru robót budowlanych - wzór do pobrania >>> Powierzchnie domu: co oznaczają i jak się je oblicza Odbiór końcowy robót a odbiór częściowy Podstawowe znaczenie w procesie budowlanym ma odbiór końcowy robót. Nie zmienia tego fakt, że w umowie przewidziane zostały tzw. odbiory częściowe, ponieważ wraz z odbiorem końcowym dokonujemy również odbioru tych fragmentów robót, które wcześniej zostały odebrane przy odbiorach częściowych. Ważne! Dokonanie odbiorów częściowych nie wyklucza możliwości zakwestionowania przy odbiorze końcowym odebranych wcześniej fragmentów robót. Może się zdarzyć, że po odbiorze częściowym wykonawca w ramach dalszych prac dokona przeróbek już odebranego fragmentu obiektu, dojdzie do zniszczenia odebranych robót z winy wykonawcy, w projekcie nastąpią zmiany wymagające przeróbek odebranych robót, bądź wystąpią inne okoliczności uzasadniające konieczność dokonania odbioru końcowego całego obiektu. Z orzecznictwa… Przyjęcie w umowie o roboty budowlane określonego w art. 654 Kodeksu cywilnego sposobu częściowego rozliczenia robót nie powoduje zmiany zobowiązań stron tej umowy. Przedmiotem zobowiązania wykonawcy jest oddanie całości obiektu, a nie jego poszczególnych części, zaś przedmiotem zobowiązania inwestora (generalnego wykonawcy) jest odebranie całego obiektu, jego całościowe rozliczenie i zapłata całego umówionego wynagrodzenia. Wyrok SN z dnia 23 stycznia 2007 r., III CSK 275/06, Legalis Termin dokonania odbioru robót budowlanych Ponieważ przepisy nie wskazują terminów dokonania odbiorów częściowych czy odbioru końcowego robót budowlanych, kwestie te powinny zostać precyzyjnie określone w umowie. Zapisy umowne powinny też określać, w jakim terminie i w jakiej formie nastąpi powiadomienie inwestora o zaawansowaniu prac pozwalającym na dokonanie odbioru. Można sformułować je następująco: „Kierownik robót zgłasza wpisem do dziennika budowy gotowość do odbioru robót zanikających lub ulegających zakryciu, a inspektor nadzoru przy udziale kierownika budowy dokonuje ich odbioru najpóźniej w dniu następnym – wpisem do dziennika budowy lub oddzielnie sporządzonym protokołem (notatką), które będą wpisane w dziennik budowy i dołączone w sposób trwały do oryginału i kopii dziennika”. „Na podstawie pisemnego zgłoszenia generalnego wykonawcy zamawiający wyznacza termin końcowego odbioru robót, nie późniejszy jednak niż 14 dni roboczych od daty pisemnego zgłoszenia dokonanego przez generalnego wykonawcę.” Przepisy nie określają też, jak długo powinien trwać odbiór robót. W praktyce przy większych inwestycjach może to potrwać nawet kilkanaście dni. Pojawia się zatem pytanie, który moment należy uznać za datę odbioru. Jest to istotne, ponieważ chwila ta stanowi początek biegu wielu ważnych terminów, a przede wszystkim datę wykonania zobowiązania przez wykonawcę. Jeżeli w protokole odbioru robót budowlanych potwierdzimy, że obiekt został wykonany zgodnie z umową, to datą wykonania zobowiązania przez wykonawcę będzie dzień zgłoszenia tego obiektu do odbioru. Uwaga! Za termin wykonania zobowiązania przez wykonawcę uznaje się dzień zgłoszenia tego obiektu do odbioru, a nie dzień podpisania protokołu odbioru. Natomiast data podpisania protokołu odbioru końcowego ma znaczenie jako moment, od którego rozpoczyna bieg termin rękojmi za wady przedmiotu umowy. Termin przedawnienia naszych roszczeń odszkodowawczych z tytułu nienależytego wykonania umowy przez wykonawcę liczymy więc od dnia podpisania protokołu odbioru, a nie np. od dnia stwierdzenia przez inwestora istnienia wady rodzącej obowiązek odszkodowawczy wykonawcy. Termin ten wynosi 2 lata. Odbiór robót budowlanych protokół: musimy się stawić… Jeżeli roboty są gotowe do odbioru, termin ich odbioru został ustalony i zostaliśmy o tym poprawnie poinformowani przez wykonawcę, to naszym obowiązkiem jest stawienie się do odbioru i dokonanie czynności odbioru. Zgodnie z art. 18 ust. 1 pkt 4 prawa budowlanego obowiązkiem inwestora jest „zapewnienie” odbioru. Oznacza to, że nie musimy osobiście wykonywać odbioru. Możemy powołać w tym celu pełnomocnika, który w naszym imieniu dokona tych czynności. Pełnomocnikiem może być zarówno osoba fizyczna, jak i osoba prawna (np. spółka). Pełnomocnik nie musi mieć żadnych kwalifikacji budowlanych. Wybierając pełnomocnika mamy pełną swobodę. Jeżeli nie stawimy się w terminie odbioru robót lub odmówimy podpisania protokołu i odmowa taka nie będzie uzasadniona lub usprawiedliwiona, to będzie to oznaczało poważne naruszenie naszych obowiązków. Podobnie będzie w przypadku wykonawcy. On również ma obowiązek stawić się do odbioru robót budowlanych, a uchylenie się od odbioru stanowi poważne naruszenie jego obowiązków. W umowie o roboty budowlane zazwyczaj określane są skutki niedopełnienia przez strony obowiązków związanych z odbiorem. W praktyce umowy takie zawierają często zapisy, że niestawienie się inwestora lub jego przedstawiciela w wyznaczonym czasie i miejscu odbioru upoważni wykonawcę do spisania protokołu z tzw. jednostronnego odbioru robót budowlanych, który stanowi podstawę do wystawienia faktury i żądania zapłaty wynagrodzenia przez wykonawcę. Taka sytuacja może okazać się dla nas bardzo niekorzystna, dlatego warto przestrzegać swoich obowiązków w tym zakresie. Nawet jeżeli umowa nie przewiduje prawa jednej ze stron do sporządzenia protokołu jednostronnego w przypadku niestawiennictwa drugiej strony, to strona, która stawiła się do odbioru, ma prawo sporządzić protokół jednostronny. W takim przypadku wskazane jest powołanie komisji (najlepiej takiej, w skład której wejdą osoby niezależne od wykonawcy np. rzeczoznawcy), i określenie przedmiotu odbioru. Takie postępowanie pomoże nam uchylić się od skutków prawnych ewentualnych zarzutów wykonawcy. …ale możemy odmówić odbioru robót budowlanych Zgodnie z art. 647 KC inwestor poprzez zawarcie umowy o roboty budowlane zobowiązuje się do „odebrania obiektu”. Powstaje pytanie, czy dokonanie odbioru obiektu jest naszym obowiązkiem, czy też możemy po stwierdzeniu w toku odbioru wad wykonanych robót budowlanych odmówić dokonania ich odbioru. W praktyce przyjmuje się, że mamy prawo odmowy odbioru obiektu, gdy ten nie spełnia założonych warunków, tj. w sytuacji gdy wykonawca zgłasza do odbioru obiekt z wadami. Za podstawę prawną należy tu przyjąć art. 354 § 1 KC, stosownie do którego dłużnik powinien wykonać swoje zobowiązanie zgodnie z jego treścią. Lepiej spisać protokół końcowego odbioru robót budowlanych W praktyce zazwyczaj spisuje się protokół odbioru robót budowlanych. Jest to czynność jak najbardziej prawidłowa i zaleca się, by zawsze odbiór kończył się spisaniem protokołu. Trzeba jednak podkreślić, iż przepisy takiego obowiązku nie przewidują. Chociaż prawo budowlane uznaje sporządzone protokoły odbiorów częściowych i końcowych za element dokumentacji budowy, to ich sporządzenie nie jest wymagane. Z orzecznictwa… Art. 647 KC stanowi, że inwestor jest zobowiązany do „odbioru obiektu” wybudowanego przez wykonawcę, nie określa jednak wymaganej formy tego odbioru. Ustalona praktyka oraz treść umów najczęściej przewidują formę pisemną w postaci tzw. protokołu odbioru. Dokument taki ułatwia, a niekiedy wręcz warunkuje możliwość i prawidłowość rozliczenia stron. Nie oznacza to jednak, że jest to jedyna i wyłączna podstawa formalna, od istnienia której uzależnione jest naliczenie wynagrodzenia i data jego wymagalności. Do przyjęcia takiej tezy brak jest uzasadnienia w przepisach KC, które nawet dla samej umowy przewidują formę pisemną jedynie dla celów dowodowych (art. 648 § 1 KC). Dlatego też nie można wykluczyć, że w okolicznościach konkretnej sprawy może dojść do faktycznego odbioru obiektu bez sporządzenia formalnego protokołu. Gdyby w takiej sytuacji kierować się stanowiskiem przedstawionym w kasacji, to w konsekwencji prowadziłoby ono do tego, że inwestor korzystałby z wybudowanego obiektu bez zapłaty wynagrodzenia na rzecz wykonawcy, czego akceptować nie sposób. Wyrok SN z r., II CKN 446/97, Legalis). Przykład prawidłowego zapisu umowy „Wszystkie odbiory będą dokonywane przez komisję powołaną przez zamawiającego przy udziale wykonawcy, składającą się z kierownika budowy oraz przedstawiciela wykonawcy i przedstawiciela zamawiającego. Strony ustalają, że z prac wszystkich komisji odbioru każdorazowo sporządzone zostaną pisemne protokoły określające wszelkie ustalenia dokonane w trakcie odbioru, a w szczególności przedmiot odbioru, datę odbioru, charakter odbioru oraz terminowość wykonania prac.” Jeżeli nastąpiło faktyczne odebranie robót budowlanych bez sporządzenia protokołu, to skutki prawne, jakie związane są z odbiorem, liczymy od chwili oddania domu, nawet gdyby po pewnym czasie został sporządzony protokół dokumentujący fakt odbioru. Umowa o roboty budowlane przewiduje, że inwestor dokona „odbioru końcowego”. Zapis taki nie przesądza wyraźnie, że musi zostać sporządzony protokół pisemny. Strony zawarły też w umowie zapis, że inwestor zapłaci wykonawcy wynagrodzenie po dokonania odbioru końcowego. Wykonawca zgłosił inwestorowi wybudowany obiekt do odbioru końcowego. Inwestor pojawił się na budowie i obejrzał wybudowany obiekt, jednak nie doszło do podpisania protokołu. Następnie inwestor zapłacił wykonawcy całe wynagrodzenie przewidziane w umowie. Po pewnym czasie zażądał od wykonawcy zwrotu wynagrodzenia, gdyż – jak stwierdził inwestor – wynagrodzenie nie należy się wykonawcy, ponieważ nie doszło do „odbioru końcowego” (nie ma protokołu z odbioru końcowego). W takim przypadku należy liczyć się z tym, że sąd uzna, iż faktycznie doszło do odbioru końcowego, ponieważ inwestor, płacąc wykonawcy wynagrodzenie, potwierdził odebranie wybudowanego obiektu. W praktyce trudno wyobrazić sobie sytuacje, w której doszło do odbioru budowy bez spisania protokołu. Dokument taki stanowi bowiem pokwitowanie spełnienia świadczenia i podstawę dokonania rozliczeń stron. W protokole z odbioru robót powinniśmy zawrzeć w nim ustalenia co do jakości wykonanych robót, w tym ewentualny wykaz wszystkich ujawnionych wad wraz z ewentualnymi terminami ich usunięcia lub naszym oświadczeniem o wyborze innego uprawnienia przysługującego nam z tytułu odpowiedzialności wykonawcy za wady ujawnione przy odbiorze. Koniecznym elementem protokołu są podpisy osób, które w nim uczestniczyły. Protokół z końcowego odbioru robót budowlanych W protokole z odbioru końcowego robót budowlanych należy wpisać nazwę inwestycji, tj. opis inwestycji zawarty w decyzji o pozwoleniu na budowę oraz umowie o roboty budowlane (określenia te powinny być tożsame) oraz lokalizację inwestycji – dokładny adres, numery geodezyjne działek, obręb. Przeczytaj też odbiory robót częściowych: Odbiór stropu. Jak powinien być przeprowadzony >>> Odbiór podkładu podłogowego: to sprawdź! >>> Odbiór techniczny mieszkania od dewelopera >>> Użytkowanie domku letniskowego a odbiór techniczny >>> Istotnym elementem protokołu jest również data jego sporządzenia. Z dniem podpisania protokołu rozpoczyna bieg termin rękojmi za wady przedmiotu umowy oraz termin przedawnienia roszczeń odszkodowawczych powstałych w wyniku nienależytego wykonania umowy o roboty budowlane. Dokonanie odbioru powoduje, że wymagalne staje się roszczenie wykonawcy o zapłatę wynagrodzenia za wykonanie robót. Ponadto z chwilą odbioru ryzyko utraty czy zniszczenia przedmiotu umowy przechodzi z wykonawcy na nas. Protokół odbioru robót budowlanych powinien zawierać następujące elementy: dane uczestników odbioru, datę odbioru, zakres prac, podlegających odbiorowi, ocenę techniczną zrealizowanych prac, wskazanie nieprawidłowości lub usterek, jeżeli takie zidentyfikowano, w przypadku stwierdzenia podczas odbioru konieczności przeprowadzenia dodatkowych prac naprawczych - termin usunięcia usterek, dodatkowe ustalenia stron. SPRAWDŹ: inne wzory i formularze do pobrania Pozwolenie na budowę: wzór wniosku Zgłoszenie budowy: wzór wniosku Zgłoszenie robót budowlanych Zgłoszenie rozbudowy budynku Zgłoszenie nadbudowy – adaptacja poddasza Zawiadomienie o rozpoczęciu robót budowlanych Wniosek o wydanie decyzji o warunkach zabudowy Wzór zawiadomienia o zakończeniu robót budowlanych Pozwolenie na użytkowanie obiektu budowlanego Zmiana pozwolenia na budowę domu. Wniosek i procedura Pozwolenie na rozbiórkę Zgłoszenie nabycia nieruchomości: druk IN-1 Przeniesienie zgłoszenia budowy lub innych robót budowlanych Przeniesienie pozwolenia na budowę Możliwość przyłączenia do sieci wodno-kanalizacyjnej: wniosek Jak uzyskać tymczasowe przyłącze prądu budowlanego Podstawa prawna: Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (tekst jedn.: z 2020 r. poz. 1740 ze zm.); Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. prawo budowlane (tekst jedn.: z 2020 r. poz. 1333 ze zm.). Zanim podpiszesz umowę o roboty budowlane, warto będzie już wcześniej pomyśleć nad tym, jakie powinny zostać w niej zawarte ustalenia co do odbioru. Musisz wiedzieć, co powinno się znajdować w takiej umowie, by później nie zostać… zaskoczonym!Co powinno znajdować się w umowie o roboty budowlane?Chcesz zabezpieczyć swoje interesy? A więc, koniecznie powinieneś określić w takiej umowie następujące dane: rodzaj odbiorów termin zakończenia prac termin zgłoszenia prac do odbioru sposób zgłoszenia gotowości Wykonawcy do czynności odbioru termin przystąpienia do odbioru prac budowlanych osoby zobowiązane do uczestnictwa w czynnościach odbioru skutki nieprzystąpienia którejkolwiek ze stron do odbioru zakres dokumentacji, którą Wykonawca musi Tobie przedstawić przed odbiorem, a także termin jej dostarczenia szczegółowa treść protokołu odbioru zasady określające, kiedy możesz odmówić przyjęcia robót Zawarcie w umowie o roboty budowlane wyżej wymienionych klauzul pozwoli na sprecyzowanie praw i obowiązków obu stron, w sposób niebudzący wątpliwości. Ułatwi to zatem współpracę oraz zmniejszy ryzyko wystąpienia konfliktów pomiędzy robót a płatnościCzęściowe odbiory robót mają na celu zrównoważenie rozkładu ciężaru finansowania powstającego domu, na etapie jej realizacji. Przyjmuje się jednak, że na podstawie protokołów częściowych odbiorów robót, to Wykonawca wystawia faktury częściowe – ich wysokość powinna odpowiadać wartości odebranych wysokości wynagrodzenia częściowego nie będzie problematyczne, jeśli uzgodnisz je z Wykonawcą na podstawie kosztorysu, opartego na szczegółowym zestawieniu planowanych prac, cen jednostkowych i stawek robocizny. Trudność może sprawiać jednak ustalenie proporcjonalnej części wynagrodzenia, w razie uzgodnienia całości. Warto więc na etapie zawierania umowy sporządzić załącznik w postaci harmonogramu rzeczowo-finansowego – tam ustalone będzie wynagrodzenie za poszczególne prace, podlegające wynagrodzenia częściowego to dla Ciebie bardzo bezpieczne rozwiązanie, ponieważ zapłacisz wyłącznie za prace wykonane, a nie „z góry”! Dla zabezpieczenia swojego interesu, warto będzie jednak dodać do umowy zastrzeżenia, iż łączna wartość faktur częściowych nie może przekroczyć określonej w umowie kwoty lub części wartości wynagrodzenia. Nie ma sztywnych granic dla ustalenia tej wartości i każdorazowo kwestia ta powinna być rozpatrywana indywidualnie, w zależności od: zakresu, zawiłości i trudności prac, wysokości ustalonego wynagrodzenia. W jaki sposób oraz jak wcześnie uprzedzać o odbiorze robót?Kwestia zawiadomienia o gotowości do odbioru jest tylko cząstkowo uregulowana w przepisach Prawa budowlanego. Generalnie, zgłaszanie do odbioru wykonanych robót należy do obowiązków Kierownika budowy – jego zapewnienie na budowie leży po Twojej stronie. Prawo budowlane nie przewiduje jednak obowiązku, odnoszącego się do zgłoszenia odbiorów częściowych – otóż, w braku postanowienia umownego, to Wykonawca może żądać od Ciebie odbioru robót częściowych. Dlatego warto zaznaczyć te kwestie w umowie już wcześniej!Zawiadomienie o gotowości do odbioru obiektu powinno zostać zrealizowane przez wpis do dziennika budowy. Warto jednak, dla bezpieczeństwa, wprowadzić obowiązek zgłoszenia przez Wykonawcę: odbioru robót zanikających, odbioru robót ulegających zakryciu, odbioru częściowego oraz końcowego. Może to być chociażby pisemne zawiadomienie o gotowości prac do odbioru. Warto jednak w umowie zaznaczyć, że to Ty masz wyznaczyć termin, w którym strony przystąpią do odbioru zgłoszonych robót. Zgłoszenie robót do odbioru powinno nastąpić na co najmniej kilka dni przed tym powinien brać udział w odbiorze robót budowlanych?Najważniejszy będzie Wykonawca oraz Ty – ewentualnie wyznaczony przez Ciebie przedstawiciel. Musi to być jednak osoba o odpowiednich kwalifikacjach zawodowych bądź wiedzy z zakresu prac budowlanych czy dokumentacji projektowej, jaka dotyczy Twojego domu. Dzięki temu bez problemu wypowie się w kwestiach technicznych i wyrazi specjalistyczną opinię, dotyczącą stwierdzonych (o ile się takowe pojawią) usterek bądź wad wykonanych prac – pełnomocnik musi być w stanie obronić Twoje stanowisko!A co, jeżeli ktoś nie stawi się na odbiór?Przepisy prawa nie regulują niestety takiej sytuacji. Właśnie dlatego w umowie o roboty budowlane powinno się określić, co się stanie, gdy któraś ze stron nie stawi się na odbiór. Możesz w tym celu zastrzec dwa postanowienia, które będą go chronić Cię w dwóch różnych stanach faktycznych: gdy Wykonawca nie stawi się na odbiór robót, będziesz mieć prawo do sporządzenia jednostronnego protokołu odbioru robót, jeśli to Ty nie stawisz się na odbiór robót, strony zobowiązane będą do wyznaczenia kolejnego terminu odbioru. Pamiętaj o tym, że odbiór robót jest Twoim obowiązkiem! A więc uchylanie się od niego może zostać odebrane jako bezpodstawne uchylanie się od obowiązku ustawowego. W razie sporu sądowego może to, niestety, zaszkodzić Tobie i skutkować np. zasądzeniem należności na rzecz można odmówić odbioru prac?Odbiór robót budowlanych to Twój podstawowy obowiązek, wynikający z umowy o roboty budowlane. Masz jednak pełne prawo co do tego, by odmówić dokonania odbioru – jednak tylko i wyłącznie w ściśle określonych wypadkach:- gdy Twój dom zostanie wykonany niezgodnie z projektem i zasadami wiedzy technicznej, - gdy wady są na tyle istotne, że dom nie nadaje się do odbioru – co powinien zawierać?Protokół odbioru robót budowlanych to jeden z najbardziej istotnych dokumentów budowlanych. Potwierdza on bowiem, że wymienione w nim roboty zostały wykonane (w przypadku odbiorów częściowych) lub że przedmiot umowy został wykonany w całości (w razie odbioru końcowego). W drugiej sytuacji, podpisanie protokołu odbioru jest czynnością, która powinna zakończać każdy proces budowlany. Protokół odbioru robót powinien być każdorazowo sporządzony w formie pisemnej. Każdy protokół odbioru robót powinien zawierać bezwzględnie: datę odbiorę datę zgłoszenia prac do odbioru informację, czy termin wykonania prac został dotrzymany (lub nie) dane osób uczestniczących w czynnościach odbioru zakres prac podlegających odbiorowi uwagi odnoszące się do stanu robót Komisja odbiorowa powinna stwierdzić, czy roboty zostały wykonane zgodnie z projektem, a także zasadami wiedzy technicznej oraz czy roboty budowlane nie mają wad na tyle istotnych, że obiekt nie nadaje się do użytkowania. Te ustalenia stanowią podstawę decyzji o odbiorze lub odmowie odbioru robót.

protokół odbioru robót budowlanych do faktury